Κυριακή 31 Μαρτίου 2013

ΤΟ ΦΑΓΗΤΟ ΛΙΓΟ ΠΡΙΝ ΤΟΝ ΥΠΝΟ ΣΚΟΤΩΝΕΙ


Το φαγητό λίγο πριν τον ύπνο, σκοτώνει

Οσο πιο μεγάλη ήταν η απόσταση του δείπνου από την ώρα του ύπνου τόσο μικρότερος ήταν ο κίνδυνος αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου
Κάθε πράγμα στον καιρό του και το φαγητό στην ώρα του. Η απόλαυση του δείπνου λίγο πριν από τον ύπνο ενδέχεται να εξελιχθεί σε εφιάλτη, καθώς μπορεί να προκαλέσει αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο. Αλλά και η κατανάλωση τροφίμων παράλληλα με την εργασία, ή η παράλειψη ενός γεύματος λόγω δουλειάς, ή το φαγητό ενώ είστε σε υπερένταση, ενδέχεται να προκαλέσουν έμφραγμα.
Η κατανάλωση τροφής στη δουλειά, ενώ είμαστε σε υπερένταση, αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες εμφράγματοςΗ κατανάλωση τροφής στη δουλειά, ενώ είμαστε σε υπερένταση, αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες εμφράγματοςΣτα συμπεράσματα αυτά κατέληξε ομάδα ερευνητών αποτελούμενη από τον Δημοσθένη Παναγιωτάκο, αναπληρωτή καθηγητή του τμήματος Επιστήμης Διαιτολογίας-Διατροφής στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Αθηνών, τον Ιωάννη Γουδέβενο, καθηγητή Καρδιολογίας, και τον Χαράλαμπο Μηλιώνη, αναπληρωτή καθηγητή Παθολογίας (από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων αμφότεροι) και τη διαιτολόγο-διατροφολόγο και διδάκτορα της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Χριστίνα-Μαρία Καστορίνη. Η έρευνά τους δημοσιεύθηκε πρόσφατα στα διεθνή περιοδικά «Nutr Metab Cardiovasc Dis» και «Atherosclerosis».
Στη μελέτη, η οποία χρηματοδοτήθηκε από την Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία, συμμετείχαν 250 ασθενείς από νοσοκομεία της Αθήνας και των Ιωαννίνων, στους οποίους είχε ήδη εκδηλωθεί ένα επεισόδιο εμφράγματος ή στηθάγχης, 250 ασθενείς που είχαν ήδη υποστεί ένα εγκεφαλικό και 500 υγιή άτομα της ίδιας ηλικίας και του ίδιου φύλου με τους πάσχοντες. Αφού μελετήθηκαν οι συνήθειές τους και αποτιμήθηκαν οι διατροφικές συμπεριφορές τους, καταγράφηκαν κοινωνικοδημογραφικά, κλινικά, ψυχολογικά και άλλα χαρακτηριστικά του τρόπου ζωής τους.
Ευρήματα
Προέκυψε, λοιπόν, ότι όσο πιο μεγάλη ήταν η απόσταση του δείπνου από την ώρα του ύπνου τόσο μικρότερος ήταν ο κίνδυνος αγγειακού εγκεφαλικού. Συγκεκριμένα, για κάθε επιπλέον εικοσάλεπτο, που μεσολαβούσε μεταξύ φαγητού και ύπνου, μειωνόταν κατά 10% η πιθανότητα να υποστεί κάποιος εγκεφαλικό επεισόδιο. Εικάζεται από τους ερευνητές ότι αυτό οφείλεται στη μεταβολή της αιμοδυναμικής κατάστασης του σώματος κατά τη διάρκεια της πέψης, καθώς η ροή του αίματος στο γαστρεντερικό σωλήνα αυξάνεται, επηρεάζοντας τον καρδιακό ρυθμό, τα επίπεδα αρτηριακής πίεσης και την καρδιακή παροχή.
Κακές (;) συνήθειες
Από την ίδια έρευνα προέκυψε ότι το φαγητό υπό την επήρεια του άγχους φαίνεται να δρα επιβαρυντικά στην ανθρώπινη υγεία, αυξάνοντας το ενδεχόμενο εμφάνισης οξέος στεφανιαίου επεισοδίου, αλλά όχι εγκεφαλικού. Ενδιαφέρον είναι και το εύρημα ότι η κατανάλωση τροφής μπροστά στην τηλεόραση ελαχιστοποιεί το ενδεχόμενο να υποστεί κάποιος εγκεφαλικό ή καρδιακό επεισόδιο.
Το στοιχείο αυτό έρχεται σε αντίθεση με την πλειονότητα των υφιστάμενων μελετών που δείχνουν ότι η κατανάλωση τροφής μπροστά στην τηλεόραση οδηγεί σε ανθυγιεινές διατροφικές επιλογές, άρα και σε προβλήματα υγείας, που σχετίζονται με το καρδιαγγειακό σύστημα. Η ευεργετική παρουσία της τηλεόρασης την ώρα του φαγητού πιθανολογείται ότι σχετίζεται με τη μείωση του άγχους στους θεατές, τη βελτίωση της διάθεσής τους, αλλά και τη λειτουργία της τηλεόρασης ως συντροφιάς, ιδιαίτερα στα άτομα μεγάλης ηλικίας που είναι πιο ευάλωτα στην εκδήλωση εμφράγματος και εγκεφαλικού επεισοδίου.

ΞΕΚΛΕΙΔΩΝΟΥΝ ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΕΝΟΣ...ΠΑΡΑΠΗΓΜΑΤΟΣ


ΝΕΑ ΜΕΘΟΔΟΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΤΟΥ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΑΝΤΙΚΥΘΗΡΩΝ ΑΠΟ ΤΟ ΑΠΘ

Ξεκλειδώνουν τα μυστικά ενός... Παραπήγματος

Με τη βοήθεια μιας νέας μεθόδου ανάλυσης του Μηχανισμού των Αντικυθήρων, ένα δίδυμο ερευνητών από το τμήμα Φυσικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης προσπάθησε να εντοπίσει την περιοχή από την οποία έγιναν οι αστρονομικές παρατηρήσεις που καταγράφονται πάνω στο λεγόμενο «Παράπηγμά» του.
Το Παράπηγμα αυτό ήταν αποτυπωμένο σε επίπεδες πλάκες προσαρτημένες στο Μηχανισμό, στις οποίες υπήρχαν χαραγμένοι στίχοι σε αλφαβητική διάταξη με αστρονομικά γεγονότα. Τα γεγονότα αυτά αντιστοιχίζονταν με υποδιαιρέσεις στους ζωδιακούς αστερισμούς, οι οποίοι αναγράφονταν στο κύριο σώμα του Μηχανισμού.
Η μελέτη του καθηγητή Γιάννη Σειραδάκη και της υποψήφιας διδάκτορος Μαγδαληνής Αναστασίου επικεντρώθηκε στο μεγαλύτερο κομμάτι του Παραπήγματος που έχει διασωθεί και στο οποίο γίνεται αναφορά σε οκτώ αστρονομικά γεγονότα στη σειρά. Η σειρά με την οποία παρατηρούνται τα γεγονότα ενός Παραπήγματος εξαρτάται από το γεωγραφικό πλάτος του τόπου παρατήρησης. Η ημέρα του έτους κατά την οποία παρατηρήθηκαν αυτά τα γεγονότα είναι πολύ δύσκολο να υπολογιστεί, καθώς δεν γνωρίζουμε ούτε το ύψος στο οποίο βρισκόταν ο ήλιος ούτε το ύψος στο οποίο βρισκόταν ο αστέρας τη στιγμή της παρατήρησης.
Τα αποτελέσματα της ανάλυσης έδειξαν ότι η πιθανότερη περιοχή όπου έγιναν οι αστρονομικές αυτές παρατηρήσεις εντοπίζεται στη γεωγραφική ζώνη από +33,3ο έως +37,0ο. Από τις πόλεις που έχουν συσχετιστεί κατά καιρούς με το Μηχανισμό, στην περιοχή αυτή ανήκει η Ρόδος. Οριακά εκτός βρίσκονται οι Συρακούσες.
Παράγοντες
Η μέθοδος ανάλυσης που χρησιμοποιήθηκε έλαβε υπόψη της την ατμοσφαιρική απορρόφηση, τη διάθλαση, την ιδία κίνηση των αστέρων, τη μεταβολή της κλίσης του άξονα της Γης, την κλόνηση και τη μετάπτωση των ισημεριών. Οι επιστήμονες, στην προσπάθειά τους να ελέγξουν την αξιοπιστία της αναλυτικής τους μεθόδου, τη χρησιμοποίησαν και στην περίπτωση του Παραπήγματος που αναφέρει ο Πτολεμαίος στο έργο του «Φάσεις» (2ος αι. μ.Χ.) και επιβεβαίωσαν τη λειτουργικότητά της. Παρά την ακρίβεια της μεθόδου όμως, η περιοχή που υποδεικνύει ότι έγιναν οι αστρονομικές παρατηρήσεις του Μηχανισμού των Αντικυθήρων είναι μόνο ενδεικτική, λόγω του περιορισμένου αριθμού των πληροφοριών που είχαν στη διάθεσή τους οι ερευνητές.
Στην αρχαία Ελλάδα, τα Παραπήγματα περιέγραφαν αστρονομικά και μετεωρολογικά φαινόμενα τα οποία συνέβαιναν μία φορά το χρόνο και, βάσει αυτών, οργανώνονταν διάφορες δραστηριότητες που σχετίζονταν με τη γεωργία και τη ναυσιπλοΐα. Τα αστρονομικά γεγονότα που αναφέρονται στα Παραπήγματα σχετίζονται με τις ανατολές και τις δύσεις αστέρων ή αστερισμών λίγο πριν από την ανατολή ή λίγο μετά τη δύση του Ηλίου. Αυτά που αναφέρονται στις ανατολές ονομάζονταν «επιτολές» (πιθανώς από τη σύμπτυξη της φράσης «επί του Ηλίου ανατολές»).
Πώς λειτουργούσε
Αν και ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων έχει κατασκευαστεί πριν από 2.000 χρόνια και έχει ανακαλυφθεί εδώ και 113 χρόνια, παρόμοιός του δεν έχει εντοπιστεί μέχρι σήμερα. Ο Μηχανισμός περιείχε τουλάχιστον 30 συνεργαζόμενα γρανάζια, με τη βοήθεια των οποίων ήταν δυνατό να υπολογιστεί με μεγάλη ακρίβεια η κίνηση του Ηλίου και της Σελήνης, οι φάσεις της Σελήνης και να προβλεφθούν εκλείψεις. Μπορούσε να υπολογιστεί, επίσης, η ημερομηνία έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων.
Στην μπροστινή πλευρά του Μηχανισμού των Αντικυθήρων υπήρχαν δύο ομόκεντροι κύκλοι, περιμετρικά των οποίων ήταν χαραγμένες κλίμακες, τμήμα των οποίων έχει διασωθεί. Στην εξωτερική κλίμακα υπήρχαν 365 υποδιαιρέσεις και αναγράφονταν τα ονόματα των 12 μηνών του αιγυπτιακού ημερολογίου, ενώ στην εσωτερική κλίμακα υπήρχαν 360 υποδιαιρέσεις και τα ονόματα των 12 ζωδιακών αστερισμών. Στην κλίμακα αυτή, πάνω από κάποιες υποδιαιρέσεις αστερισμών, υπήρχαν χαραγμένα τα γράμματα της ελληνικής αλφαβήτου.

ΜΑΓΝΗΤΙΚΑ ΠΕΔΙΑ ΜΕ...ΕΛΕΥΘΕΡΑΣ


Μαγνητικά πεδία με... ελευθέρας

Αποδυναμώνεται η θεωρία σύμφωνα με την οποία το μαγνητικό πεδίο ενός πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος «παγιδεύει» ολοκληρωτικά τα φορτισμένα σωματίδια που υπάρχουν στην ατμόσφαιρά του και δεν τους επιτρέπει να ξεφύγουν. Την άποψη αυτή ενισχύει η ανακάλυψη που έκανε πρόσφατα η ελληνική ομάδα του γραφείου Διαστημικής της Ακαδημίας Αθηνών, υπό τη διεύθυνση του καθηγητή Σταμάτη Κριμιζή, αναλύοντας στοιχεία από τον πλανήτη Κρόνο.
 Τα στοιχεία αυτά στάλθηκαν από το διαστημόπλοιο Cassini, το οποίο από το 2004 βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Κρόνο και συλλέγει αδιάκοπα στοιχεία από το γιγάντιο αέριο πλανήτη, τους δακτυλίους και τους δορυφόρους του. Η ελληνική ομάδα συμμετέχει στη διαστημική αυτή αποστολή μαζί με τις διαστημικές υπηρεσίες των ΗΠΑ (NASA), της Ευρώπης (ESA) και της Ιταλίας (ASI).
Οι Ελληνες επιστήμονες κατάφεραν να ταυτοποιήσουν φορτισμένα σωματίδια οξυγόνου που προέρχονται από τον Κρόνο σε περιοχές έξω από την κλειστή μαγνητική περιοχή που περιβάλλει τον πλανήτη, τη μαγνητόσφαιρά του, να αποδείξουν την ενδογενή προέλευσή τους και να περιγράψουν επιτυχώς το φυσικό μηχανισμό που τα οδηγεί μακριά από τη μαγνητική «φυλακή» τους. Το άπαξ ιονισμένο οξυγόνο δεν αποτελεί συστατικό του ηλιακού ανέμου, του πλάσματος, δηλαδή, που εκτοξεύεται διαρκώς από το μεσοπλανητικό χώρο λόγω της εκτόνωσης του ηλιακού στέμματος. Αντιθέτως, αποτελεί τη χαρακτηριστική σωματιδιακή «υπογραφή» του Κρόνου, αφού υπάρχει άφθονο στη μαγνητόσφαιρά του. Από πού προέρχεται;
Δραπέτες
Από το 2005 είχε ανακαλυφθεί ότι ένας μικρός δορυφόρος του Κρόνου, που ονομάζεται Εγκέλαδος, έχει κάτω από την παγωμένη επιφάνειά του νερό. Κοντά στο νότιο πόλο του Εγκέλαδου το νερό αυτό εκτοξεύεται στην επιφάνεια μέσα από ρήγματα με τη μορφή θερμοπιδάκων παρόμοιων με αυτούς που συναντάμε στη Γη, και συγκεκριμένα στην Ισλανδία. Στη συνέχεια, το νερό που εκτοξεύεται διασπάται και τα ιόντα οξυγόνου διαχέονται στη μαγνητόσφαιρα του Κρόνου. Και ενώ θα περίμενε κανείς να παραμείνουν παγιδευμένα, εκείνα καταφέρνουν να δραπετεύσουν στο μεσοπλανητικό χώρο και με τη βοήθεια του ηλιακού ανέμου να φτάσουν ώς τα όρια του ηλιακού μας συστήματος.
Σύμφωνα με το δρα Νίκο Σέργη, ερευνητικό συνεργάτη του γραφείου Διαστημικής της Ακαδημίας Αθηνών, «το κρόνιο σύστημα, μέσα από ένα μέχρι πρότινος ασήμαντο δορυφόρο, με μέγεθος λίγο μεγαλύτερο εκείνου της Ελλάδας, τροφοδοτεί συνεχώς το μεσοπλανητικό χώρο με ιόντα οξυγόνου και μας παρέχει μέσα από το Cassini ένα ιδανικό εργαστήριο μελέτης του θερμού πλάσματος και της συμπεριφοράς του με φυσικούς μηχανισμούς, που δεν συναντάμε εύκολα στη Γη»...

Κυριακή 24 Μαρτίου 2013

Η ΜΕΝΤΑ ΒΟΗΘΑΕΙ ΣΤΟ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟ


Η μέντα, όπλο για καλύτερο μεταβολισμό

Η επάλειψη του δέρματος, με κρέμα που περιέχει μέντα, μπορεί να αυξήσει το μεταβολισμό του οργανισμού μέσα σε διάστημα δύο ωρών και να τον διατηρήσει σε σχετικά υψηλά επίπεδα για τέσσερις ώρες μετά.
Παρόμοια αποτελέσματα επιτυγχάνονται και με τη χορήγηση μέντας υπό τη μορφή χαπιού, όμως σε αυτήν την περίπτωση η αύξηση στο μεταβολισμό διαρκεί λιγότερο χρόνο και είναι χαμηλότερου επιπέδου. Στα συμπεράσματα αυτά κατέληξαν οι ερευνητές στο Εργαστήριο Περιβαλλοντικής Φυσιολογίας «FAME Lab» του Εθνικού Κέντρου Ερευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Ερευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης Θεσσαλίας, με επικεφαλής τον Α. Φλουρή, ερευνητή Περιβαλλοντικής Φυσιολογίας.
Μετρήσεις
Με τη βοήθεια δύο ομάδων εθελοντών, η ερευνητική ομάδα πραγματοποίησε διάφορες μετρήσεις. Στο δέρμα των εθελοντών της πρώτης ομάδας οι ερευνητές επάλειψαν διάλυμα μέντας, ενώ στη δεύτερη ομάδα δόθηκε μέντα σε μορφή χαπιού. Και οι δύο ομάδες επισκέφθηκαν το εργαστήριο εκ νέου και στο δέρμα των ατόμων τής πρώτης ομάδας έγινε επάλειψη με διάλυμα, το οποίο δεν περιείχε μέντα, ενώ στη δεύτερη ομάδα χορηγήθηκε χάπι, το οποίο επίσης δεν περιείχε μέντα.
Και στις δύο επισκέψεις των ομάδων, τα μέλη τους παρέμειναν επί οκτώ ώρες στο εργαστήριο, καθισμένα σε μία καρέκλα, κάτω από στενή παρακολούθηση του μεταβολισμού τους με εξειδικευμένα συστήματα μέτρησης. Η μελέτη αυτή κατέδειξε ότι η «προσομοίωση κρύου» που προκαλεί η μέντα μπορεί να αυξήσει τον ανθρώπινο μεταβολισμό για κάποιες ώρες. Τα αποτελέσματα αυτά μπορούν να αποτελέσουν τη βάση για τη δημιουργία φαρμακευτικής αγωγής για το μεταβολισμό με βάση τη μέντα, δεδομένου ότι η χορήγησή της σε σχετικά χαμηλές δόσεις, όπως αυτές που χρησιμοποιήθηκαν στη συγκεκριμένη μελέτη (10 ml ανά κιλό σωματικού βάρους), δεν προκαλεί κάποιες αρνητικές συνέπειες.

ΛΟΥΚΑΝΙΚΑ ΜΕ ΠΡΟΒΙΟΤΙΚΑ


ΤΟ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟ ΕΔΕΣΜΑ ΕΜΠΛΟΥΤΙΖΕΤΑΙ ΜΕ ΠΡΟΒΙΟΤΙΚΑ ΚΑΙ ΑΠΕΝΟΧΟΠΟΙΕΙΤΑΙ...

Υγιεινή διατροφή με... λουκάνικα

Τα προβιοτικά είναι παραδοσιακά τρόφιμα, στα οποία έχουν ενσωματωθεί μικροοργανισμοί με προληπτικές και θεραπευτικές δράσεις
Υγιεινή διατροφή και λουκάνικα συμβιβάζονται; Πλέον ναι, καθώς στα επιστημονικά εργαστήρια παράγονται ήδη προβιοτικά χωριάτικα λουκάνικα, τα οποία υπόσχονται, αφ' ενός, γαστρονομική απόλαυση και, αφ' ετέρου, όλα τα οφέλη των προβιοτικών τροφίμων - όταν με το καλό κυκλοφορήσουν στην αγορά βεβαίως...
Παρασκευάστηκαν από την ερευνητική ομάδα Εφαρμοσμένης Μικροβιολογίας και Μοριακής Βιοτεχνολογίας του τμήματος Μοριακής Βιολογίας και Γενετικής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, στην οποία συμμετέχουν οι επίκουροι καθηγητές Ιωάννης Κουρκουτάς και Αλέξης Γαλάνης, καθώς και η υποψήφια διδάκτωρ Μαριάνθη Σιδηρά, σε συνεργασία με την ομάδα Βιοτεχνολογίας Τροφίμων του τμήματος Χημείας του Πανεπιστημίου Πατρών, με επικεφαλής την καθηγήτρια Μαρία Κανελλάκη.
Ακινητοποίηση
Η τεχνολογία που ανέπτυξαν οι ερευνητές στηρίζεται στην ακινητοποίηση προβιοτικών γαλακτικών βακτηρίων σε κόκκους σιταριού, οι οποίοι ενεργοποιούν επιλεκτικά την ανάπτυξη των προβιοτικών μικροοργανισμών στον εντερικό σωλήνα. Οι κόκκοι σιταριού ενσωματώνονται σε παραδοσιακά λουκάνικα και ακολουθεί ζύμωση και ωρίμανση. Με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνεται η διατήρηση της ζωτικότητας των προβιοτικών κυττάρων σε υψηλά επίπεδα (περισσότερα από 1 εκατ. κύτταρα/γραμμάριο προϊόντος) κατά τη συντήρηση των προϊόντων και μέχρι την κατανάλωσή τους, γεγονός που είναι απαραίτητο για το χαρακτηρισμό τους ως προβιοτικών.
Στην Ελλάδα, σε αντίθεση με άλλες χώρες της Ευρώπης, ακόμη και τα λουκάνικα που έχουν υποστεί κάποιο είδος ζύμωσης ψήνονται πριν από την κατανάλωσή τους και δεν τρώγονται ωμά. Η θερμική τους επεξεργασία, λοιπόν, όπως διαπίστωσαν οι επιστήμονες, οδηγούσε πολύ συχνά σε μείωση του αριθμού των ζωντανών βακτηρίων κάτω από το όριο που χαρακτηρίζει τα προβιοτικά τρόφιμα. Η εφαρμογή της ακινητοποίησης έδωσε λύση στο συγκεκριμένο πρόβλημα, που αποτελούσε ανασταλτικό παράγοντα για τη βιομηχανική παραγωγή προβιοτικών ζυμωμένων προϊόντων κρέατος, αφού διαπιστώθηκε ότι ύστερα από ψήσιμο στους 70-72 βαθμούς Κελσίου για 8-10 λεπτά, τα ζωντανά προβιοτικά κύτταρα ήταν πάνω από το όριο που χαρακτηρίζει ένα τρόφιμο ως προβιοτικό.
Τι είναι
Τα προβιοτικά τρόφιμα είναι παραδοσιακά τρόφιμα, στα οποία έχουν ενσωματωθεί μικροοργανισμοί με προληπτικές και θεραπευτικές δράσεις. Ανάμεσα στις δράσεις αυτές συγκαταλέγεται η βελτίωση της κινητικότητας του εντέρου, η οποία λειτουργεί αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας, η διατήρηση της κατάλληλης μικροβιακής ισορροπίας στο γαστρεντερικό σωλήνα, αλλά και η μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου.
Τα κυριότερα είδη αυτών των μικροοργανισμών ανήκουν στα γένη Lactobacillus και Bifidobacterium και είναι ανθεκτικά σε όξινες συνθήκες και σε χολικά άλατα, έτσι ώστε να μπορούν να επιβιώνουν κατά την πέψη και να δημιουργούν αποικίες στον εντερικό σωλήνα. Τα προβιοτικά τρόφιμα, για να έχουν ευεργετικά αποτελέσματα, πρέπει να περιέχουν υψηλό αριθμό ζωντανών βακτηρίων (τουλάχιστον 1-10 εκατ. κύτταρα/γραμμάριο προϊόντος). Μέχρι σήμερα, τα τρόφιμα στα οποία χρησιμοποιούνταν προβιοτικοί μικροοργανισμοί ήταν κυρίως αυτά που έχουν υποστεί κάποιο είδος ζύμωσης, όπως το ξινόγαλα, το γιαούρτι και το τυρί.

ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΤΕΡΑΤΑ ΣΤΟΝ ΘΕΡΜΑΪΚΟ


ΑΝΙΧΝΕΥΘΗΚΑΝ ΟΥΣΙΕΣ ΠΟΥ ΠΛΗΤΤΟΥΝ ΤΟ ΕΝΔΟΚΡΙΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΖΩΩΝ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΩΝ

Χημεία και τέρατα στον Θερμαϊκό

Επικίνδυνες χημικές ενώσεις ανιχνεύθηκαν πρόσφατα στον Θερμαϊκό Κόλπο. Πρόκειται για ενδοκρινικούς διαταρράκτες οι οποίοι μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά το ενδοκρινικό σύστημα των οργανισμών που εκτίθενται σε αυτούς, προκαλώντας προβλήματα στη γονιμότητα, εμφάνιση ερμαφρόδιτων ειδών, διαταραχές στο ανοσοποιητικό, μείωση του πληθυσμού διαφόρων ειδών πανίδας κ.λπ.
Ο χάρτης του Θερμαϊκού Κόλπου με τα υπό έρευνα σημεία και τα επιστημονικά δεδομένα για τη μόλυνση των υδάτων στην περιοχήΟ χάρτης του Θερμαϊκού Κόλπου με τα υπό έρευνα σημεία και τα επιστημονικά δεδομένα για τη μόλυνση των υδάτων στην περιοχήΥπό διερεύνηση βρίσκονται οι πιθανές επιπτώσεις των ουσιών αυτών και στον άνθρωπο, καθώς υπάρχουν υποψίες ότι δυσλειτουργίες στην αναπαραγωγική ικανότητα και διάφορες ορμονικές διαταραχές μπορεί να είναι αποτέλεσμα της έκθεσης σε αυτού του είδους τις ενώσεις. Πρόσφατα, μάλιστα, υπήρξε διεθνής προειδοποίηση σχετικά με την επικινδυνότητα της παρουσίας αυτών των ενώσεων στο θαλάσσιο περιβάλλον, με αφορμή τα αποτελέσματα έρευνας του Εργαστηρίου Ελέγχου Ρύπανσης Περιβάλλοντος του ΑΠΘ, που έγινε από την αναπληρώτρια καθηγήτρια του Τμήματος Χημείας Δήμητρα Βουτσά.
Η έρευνα
Η έρευνα αφορούσε την παρουσία και την περιβαλλοντική τύχη διαφόρων οργανικών ενώσεων στο ευρύτερο περιβάλλον του Θερμαϊκού, καθώς υπάρχει ευρωπαϊκή οδηγία-πλαίσιο για τη Θαλάσσια Στρατηγική, αλλά και οδηγία-πλαίσιο για τα Υδατα, που προτείνουν τη λήψη μέτρων για τον περιορισμό της ρύπανσης από χημικές ενώσεις που καταλήγουν στο θαλάσσιο περιβάλλον και την προστασία των διαφόρων οργανισμών. Στόχοι της έρευνας ήταν να μελετηθεί η παρουσία των φαινολικών και στεροειδών ενδοκρινικών διαταρρακτών σε διάφορες φάσεις του θαλάσσιου περιβάλλοντος και να εντοπιστούν πηγές και πιθανά σημεία εισόδου των ενώσεων στον Θερμαϊκό Κόλπο.
Για το σκοπό αυτό εξετάστηκαν δείγματα νερού, ιζημάτων, αιωρούμενων σωματιδίων, αλλά και μυδιών. Επιπλέον, μελετήθηκαν και επιφανειακά ύδατα και απόβλητα που καταλήγουν στον Θερμαϊκό. Η ένωση με τη μεγαλύτερη συχνότητα ανίχνευσης ήταν η εννεϋλοφαινόλη και τα παράγωγά της, που χρησιμοποιούνται σε προϊόντα με απορρυπαντική δράση, ως γαλακτωματοποιητές, αντιδραστήρια διαβροχής κ.λπ. Οι ενώσεις αυτές απαντούν συχνά σε βιομηχανικά απόβλητα, γεωργικές απορροές και αστικά λύματα.
Επικινδυνότητα
Αυξημένες συγκεντρώσεις των επίμαχων ουσιών και των παραγώγων τους ανιχνεύτηκαν στα ιζήματα του Θερμαϊκού Κόλπου, καταδεικνύοντας αυξημένη επικινδυνότητα για τους οργανισμούς που ζουν στο βυθό. Επίσης, αυξημένες συγκεντρώσεις βρέθηκαν σε τάφρους και ρέματα που δέχονται βιομηχανικά ή αστικά απόβλητα. Ευτυχώς, οι συγκεντρώσεις της εννεϋλοφαινόλης και των παραγώγων της στα νερά του Θερμαϊκού ήταν σχετικά χαμηλές, όπως και στα μύδια που εξετάστηκαν, τα οποία εξάλλου διαθέτουν περιορισμένη ικανότητα συσσώρευσης αυτών των χημικών ουσιών.
Η εννεϋλοφαινόλη θεωρείται από τους σημαντικότερους ρυπαντές του υδάτινου περιβάλλοντος και συμπεριλαμβάνεται στον ευρωπαϊκό κατάλογο των επικίνδυνων ουσιών προτεραιότητας για τα νερά. Για το λόγο αυτό, από τον Ιανουάριο του 2005 υπάρχει περιορισμός στην πώληση και χρήση προϊόντων που περιέχουν τις ενώσεις αυτές σε ποσοστό μεγαλύτερο από 0,1%.

Τετάρτη 20 Μαρτίου 2013

ΠΙΛΟΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΕΡΗΜΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΠΗΝΕΙΟΥ


«Γεωργία ακριβείας» στον κάμπο

Τα αποθέματα νερού στην περιοχή του Πηνειού στη Θεσσαλία μειώνονται επικίνδυνα. Υπάρχει τρόπος να αντιμετωπιστεί η λειψυδρία και να ανακοπεί η φρενήρης πορεία ερημοποίησης της περιοχής; Οι επιστήμονες απαντούν θετικά.
Με όπλο του καινοτόμες τεχνολογίες, το Εργαστήριο Υδρολογίας και Αξιοποίησης Υδατικών Πόρων του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου με επιστημονική υπεύθυνη την καθηγήτρια του ΕΜΠ Μαρία Μιμίκου, σε συνεργασία με ερευνητές από το Εθνικό Ιδρυμα Αγροτικών και Γεωργικών Ερευνών και μηχανικούς από σημαντικά μελετητικά γραφεία, υλοποίησαν το πιλοτικό πρόγραμμα i-adapt, που απέδειξε ότι μπορεί να μειώσει το υδατικό έλλειμμα στην περιοχή του Πηνειού έως και 30%.
Ο γρίφος που κλήθηκαν να λύσουν οι ερευνητές ήταν αφ' ενός, με ποιους τρόπους θα μπορούσαν να μειώσουν τη ζήτηση νερού, καθώς το βαμβάκι - κύρια καλλιέργεια του κάμπου- αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους καταναλωτές αρδευτικού νερού στην περιοχή. Και αφ' ετέρου, με ποιους τρόπους θα μπορούσαν να αυξήσουν το διαθέσιμο νερό στην περιοχή. Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά. Η πειραματική καλλιέργεια βαμβακιού με εφαρμογή ενός καινοτόμου τρόπου καλλιέργειας που ονομάζεται «γεωργία ακριβείας» κατέδειξε ότι μειώθηκε η κατανάλωση αρδευτικού νερού κατά 20-35%, μειώθηκε η χρήση λιπάσματος έως και 30%, ενώ ταυτόχρονα αυξήθηκε η παραγωγή μέχρι και 30%.
Η «γεωργία ακριβείας» στηρίζεται στη χρήση συστήματος αισθητήρων ή συσκευών καταγραφής, που αποτυπώνουν τις πραγματικές ανάγκες της καλλιέργειας, προσδιορίζοντας το πότε ακριβώς χρειάζεται πότισμα και πόσο ακριβώς νερό απαιτείται. Η υιοθέτηση του φθηνότερου τύπου «γεωργίας ακριβείας» με μη αυτοματοποιημένο σύστημα, που χρειάζεται παρακολούθηση από τον αγρότη, κοστίζει περίπου 30 ευρώ/ 10 στρέμματα, αν υπάρχει ήδη άρδευση με σταγονίδια.
Νέες καλλιέργειες
Η αύξηση των αρδευόμενων εκτάσεων στη Θεσσαλία, σύμφωνα με τη μελέτη των επιστημόνων, δεν είναι θεμιτή, ενώ σε περιοχές του Πηνειού, όπου ο υδροφόρος ορίζοντας είναι χαμηλός, επιβάλλεται αλλαγή καλλιέργειας, για εξοικονόμηση νερού, σε ποσοστό 10-20% των αρδευομένων εκτάσεων, με είδη που έχουν μικρότερες απαιτήσεις σε νερό.
Μεγάλες απώλειες νερού της τάξης του 40-48% εντοπίζονται στα ανοιχτά αρδευτικά κανάλια, ενώ 20-25% εντοπίζεται στα κλειστά συστήματα μεταφοράς. Η λύση που προτάθηκε ήταν η χρήση κλειστών υπόγειων δικτύων, η οποία αν και ακριβή στην εγκατάσταση, βελτιώνει την απόδοση μεταφοράς νερού κατά 30%.
Εξετάστηκε και η δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης επεξεργασμένων λυμάτων από τους οκτώ σταθμούς επεξεργασίας λυμάτων που λειτουργούν στην περιοχή του Πηνειού. Η ανάλυση έδειξε ότι υπάρχει η δυνατότητα για παραγωγή 21,5Mm3 νερού σε ετήσια βάση από επεξεργασμένα λύματα, τα οποία μπορούν να αρδεύσουν το 25% των καλλιεργήσιμων εκτάσεων με βαμβάκι (50.000 στρέμματα).
Γεωτρήσεις
Οι ανάγκες σε νερό αυτή τη στιγμή στην περιοχή του Πηνειού ανέρχονται σε 20-25% πάνω από τη φέρουσα ικανότητα της λεκάνης. Το καλοκαίρι που ο Πηνειός αδειάζει, οι υπόγειοι υδροφόροι αποτελούν τη βασική πηγή άντλησης νερού για την πλειονότητα των γεωργών. Οπως αποδεικνύεται σε πολλές περιοχές της περιοχής, ο υδροφόρος ορίζοντας έχει κατέβει κατά 50 - 100 μέτρα, από τη συστηματική άντληση, ενέχοντας κινδύνους βιωσιμότητας των αποθεμάτων του, αλλά και υφαλμύρωσης.

ΒΙΟΛΟΓΙΚΟ ΦΙΛΤΡΟ ΓΙΑ ΤΑ ΤΥΡΟΚΟΜΙΚΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ


Βιολογικό φίλτρο για τα τυροκομικά απόβλητα

Απλό αλλά καινοτόμο, με ελάχιστο κόστος κατασκευής και σχεδόν μηδενικά λειτουργικά έξοδα, ένα βιολογικό φίλτρο δίνει λύση στη διαχείριση των τυροκομικών αποβλήτων που μπορούν να προκαλέσουν, ανάλογα με τη σύστασή τους, πέντε έως δεκαπέντε φορές μεγαλύτερη ρύπανση από τα αστικά απόβλητα!
Φωτογραφία αρχείου, με τυροκομικά απόβλητα στις όχθες ποταμούΦωτογραφία αρχείου, με τυροκομικά απόβλητα στις όχθες ποταμούΤο φίλτρο κατασκευάστηκε στο Εργαστήριο Περιβαλλοντικών Συστημάτων του Τμήματος Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων του Πανεπιστημίου Δυτικής Ελλάδος από την ερευνητική ομάδα του Δημήτρη Βαγενά, καθηγητή, του Τριαντάφυλλου Τατούλη, υποψήφιου διδάκτορα, της Αθανασίας Τεκερλεκοπούλου, λέκτορος, και του Χρήστο Ακράτου, επίκουρου καθηγητή.
Η παρουσία πολλών τυροκομικών μονάδων σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια, αν και είναι μικρής δυναμικότητας, έκανε επιτακτική την ανάγκη να βρεθεί ένας οικονομικός, αλλά ταυτόχρονα αποτελεσματικός τρόπος επεξεργασίας των αποβλήτων. Τα συστήματα που υπήρχαν έως τώρα στην αγορά ήταν δαπανηρά και απαιτούσαν μεγάλους όγκους παραγόμενων αποβλήτων για να είναι ανταποδοτικά. Η ανεξέλεγκτη διάθεση του ανεπεξέργαστου αποβλήτου σε υδάτινους αποδέκτες, από την άλλη πλευρά, εγκυμονούσε μεγάλους περιβαλλοντικούς κινδύνους, παρά τα αυστηρά πρόστιμα.
Βιοφίλμ
Ετσι ξεκίνησε η προσπάθεια δημιουργίας ενός φίλτρου, η οποία βασίστηκε σε μια σχετικά απλή ιδέα που κατοχυρώθηκε ήδη με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας. Πλαστικές δεξαμενές γεμίζονται με χαλίκια ή πλαστικά και πάνω στα υλικά αυτά αναπτύσσονται μικροοργανισμοί που απομονώνονται από τα ίδια τα απόβλητα, σχηματίζοντας βιοφίλμ που επιτρέπουν την επεξεργασία αποβλήτων με υψηλό οργανικό φορτίο. Ο αερισμός των βιολογικών φίλτρων γίνεται με φυσικό τρόπο, λόγω της διαφοράς θερμοκρασίας του αποβλήτου και του αέρα.
Το λειτουργικό κόστος είναι σχεδόν μηδενικό, ενώ και το κόστος κατασκευής και εγκατάστασης αυτών των δεξαμενών είναι πολύ χαμηλό, καθώς δεν απαιτείται οπλισμένο σκυρόδεμα ή πολύπλοκος και ακριβός ηλεκτρομηχανολογικός εξοπλισμός. Ηδη από τις αρχές του χρόνου το πρωτοποριακό αυτό σύστημα λειτουργεί με εξαιρετικά αποτελέσματα σε τυροκομική μονάδα του Αγρινίου.
Στη μονάδα αυτή έχουν τοποθετηθεί τρία βιολογικά φίλτρα και ο απαραίτητος συνοδευτικός εξοπλισμός, αποτελούμενος από αντλίες, σωληνώσεις και ηλεκτρολογικό πίνακα. Το κόστος λειτουργίας είναι μικρότερο από 2 ευρώ τη μέρα, δεν υπάρχουν πλέον δυσάρεστες μυρωδιές και η απόδοση της βιολογικής επεξεργασίας των υγρών αποβλήτων ξεπερνάει το 98%. Τα επεξεργασμένα απόβλητα μπορούν πλέον να διατίθενται για άρδευση ή να καταλήγουν με ασφάλεια σε υδάτινους αποδέκτες.

Κυριακή 17 Μαρτίου 2013

ΥΔΑΤΙΝΟΣ ΕΦΙΑΛΤΗΣ ΣΤΑ ΝΕΡΑ ΤΗΣ ΒΔ ΕΛΛΑΔΑΣ


ΕΡΕΥΝΑ ΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΣΤΟ ΒΟΡΕΙΟΔΥΤΙΚΟ ΙΟΝΙΟ ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΠΟΤΑΜΟΥΣ ΤΗΣ ΒΔ ΕΛΛΑΔΑΣ

Υδάτινος εφιάλτης λόγω μικροβίων

Σταδιακή υποβάθμιση στα νερά του βορειοδυτικού Ιονίου, καθώς και σε ποτάμια της βορειοδυτικής Ελλάδας, με συγκεντρώσεις παθογόνων μικροβίων που μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα στη δημόσια υγεία, κατέδειξε έρευνα της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, υπό την επίβλεψη της αναπληρώτριας καθηγήτριας, Χρυσάνθης Παπαδοπούλου, σε συνεργασία με το Εθνικό Κέντρο Αναφοράς Σαλμονελών Βορείου Ελλάδος και με την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Κολονίας.
Η έρευνα διήρκεσε ένα χρόνο και τα αποτελέσματά της δημοσιεύτηκαν πρόσφατα στο διεθνές επιστημονικό περιοδικό «International Journal of Hygiene and Environmental Health». Ελήφθησαν 240 δείγματα νερών από ποτάμια και θαλάσσιες περιοχές της ΒΔ Ελλάδας, με μηνιαίες δειγματοληψίες. Ολα τα δείγματα εξετάστηκαν για την παρουσία σαλμονελών και άλλων μικροβίων (λιστέριες, καμπυλοβακτηρίδια, σταφυλόκοκκους, ψευδομονάδες, τοξινογόνα κολοβακτηρίδια, κρυπτοσπορίδια και γκιάρντιες), που μπορεί να προκαλέσουν λοιμώξεις στον άνθρωπο και υδατογενείς ή τροφιμογενείς επιδημίες, καθώς και για την αντοχή τους σε εννέα αντιβιοτικά ανθρώπινης χρήσης.
Παράλληλα, σε όλα τα δείγματα μετρήθηκαν και οι μικροβιακοί δείκτες, οι οποίοι εξετάζονται στους ελέγχους ρουτίνας, που γίνονται από τον κρατικό μηχανισμό, για την καθαρότητα των νερών και την ασφάλεια των κολυμβητών. Στα δείγματα αυτά απομονώθηκαν πολυανθεκτικά στελέχη σαλμονελών που εμφάνιζαν αντοχή σε περισσότερα του ενός αντιβιοτικά και στελέχη λιστεριών που ήταν ευαίσθητα στα αντιβιοτικά.
Κρυμμένος κίνδυνος
Σημαντικό εύρημα της μελέτης αποτελεί το γεγονός ότι, ενώ στο συνήθη μικροβιακό έλεγχο που πραγματοποιεί ο αρμόδιος φορέας, οι μικροβιακοί δείκτες μπορεί να είναι χαμηλοί, εντούτοις σε ενδελεχή έλεγχο μπορεί να εντοπιστεί η παρουσία σοβαρών παθογόνων μικροβίων. Για να είναι, επομένως, απολύτως ασφαλή τα νερά, θεωρείται απαραίτητος ο περαιτέρω έλεγχος, που αφορά στην απομόνωση συγκεκριμένων και ιδιαίτερα επικίνδυνων παθογόνων μικροβίων.
Συγκρίνοντας τα πρόσφατα αποτελέσματα της έρευνας με αντίστοιχα προηγούμενων ετών διαφόρων ερευνητών, τόσο στην περιοχή της ΒΔ Ελλάδας όσο και σε άλλες περιοχές της χώρας, καταδεικνύεται ότι την τελευταία 20ετία υπάρχει μια σταδιακή μικροβιολογική επιβάρυνση που υποβαθμίζει το υδάτινο ελληνικό περιβάλλον. Συγκρινόμενα όμως με δεδομένα από ανάλογες μελέτες ξένων ερευνητών, επιβεβαιώνεται ότι -σε σχέση με κάποιες άλλες χώρες- η Ελλάδα εξακολουθεί να βρίσκεται σε πολύ καλύτερη θέση όσον αφορά την καθαρότητα των νερών της.
Σημαντικό στοιχείο αποτελεί ότι στη συγκεκριμένη έρευνα δεν απομονώθηκαν καθόλου κρυπτοσπορίδια και γκιάρντιες, πρωτόζωα τα οποία έχουν προκαλέσει μεγάλες επιδημίες στο παρελθόν σε ΗΠΑ, Καναδά και χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Καθώς όμως το υδάτινο περιβάλλον γρήγορα ρυπαίνεται, ενώ δύσκολα και πολύ αργά αποκαθίσταται, πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα προτού η κατάσταση γίνει μη αναστρέψιμη. Αν τα νερά σταματήσουν να επιβαρύνονται με λύματα γεωργοκτηνοτροφικής, βιομηχανικής και αστικής προέλευσης που δεν έχουν υποστεί επεξεργασία, τότε θα έχει γίνει ένα μεγάλο βήμα για τη σωτηρία του πολύτιμου υδάτινου περιβάλλοντός μας.

Δευτέρα 11 Μαρτίου 2013

ΦΩΝΗΤΙΚΟ ΑΣΑΝΣΕΡ,ΘΥΡΟΤΗΛΕΦΩΝΟ & ΕΞΥΠΝΟ ΣΠΙΤΙ


ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΥΡΕΣΙΤΕΧΝΙΕΣ ΕΠΕΚΤΕΙΝΟΥΝ ΤΟ ΦΩΝΗΤΙΚΟ ΕΛΕΓΧΟ ΗΛΕΚΤΡ(ΟΝ)ΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ

Συνομιλήστε με τις συσκευές σας

Ηδη μεγάλη γερμανική εταιρεία ανελκυστήρων έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την ευρεσιτεχνία του φωνητικού ασανσέρ talk2lift
«Πού θέλετε να μεταβείτε;» ρωτάει το ασανσέρ, η θυροτηλεόραση ή το θυροτηλέφωνο, και αρκεί να απαντήσετε ποιον ή τι ψάχνετε, για να σας κατευθύνει στον προορισμό σας. Η εικόνα δεν έρχεται από το μέλλον, αλλά είναι γεγονός χάρη στις ευρεσιτεχνίες τριών νέων ανθρώπων από τη Θεσσαλονίκη.
Σήμερα έχουν συστήσει εταιρεία με την επωνυμία ENTRANET και διαθέτουν μια σειρά από πρωτότυπα προϊόντα, για την ανάπτυξη των οποίων ενισχύθηκαν με χρηματοδότηση από τη Γενική Γραμματεία Ερευνας και Τεχνολογίας.
Στην προσπάθειά τους να αναπτύξουν το λογισμικό και το υλικό ενός συστήματος που θα μπορούσε να ελέγξει φωνητικά μια σειρά από άλλα συστήματα, όπως ανελκυστήρες, ηλεκτρικές ή ηλεκτρονικές συσκευές, η μεγαλύτερη πρόκληση ήταν να εξασφαλίσουν το κατάλληλο ποσοστό αναγνώρισης της ανθρώπινης φωνής, έτσι ώστε το κάθε σύστημα να λειτουργεί με ακρίβεια και αξιοπιστία για το χρήστη.
Εμπορικές εφαρμογές
Ηδη μεγάλη γερμανική εταιρεία ανελκυστήρων έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την ευρεσιτεχνία του φωνητικού ασανσέρ talk2lift. Το πρωτότυπο αυτό ασανσέρ δίνει αναλυτικές πληροφορίες στο χρήστη για τον προορισμό του μέσα σε ένα μεγάλο κτήριο, για το πρόσωπο, το γραφείο ή την υπηρεσία που αναζητά, και για το πώς και πού ακριβώς θα το βρει. Λειτουργεί δε με απόλυτο σεβασμό προς ανθρώπους που είτε είναι ηλικιωμένοι είτε έχουν διάφορα προβλήματα πρόσβασης. Ενα πρόσθετο κουμπί, π.χ., είναι εύκολα ανιχνεύσιμο από άτομα με μειωμένη όραση.
Η εταιρική ομάδα κατασκεύασε επίσης φωνητικά ελεγχόμενη θυροτηλεόραση και θυροτηλέφωνο, χάρη στα οποία ο επισκέπτης αντί να ψάχνει τα κουδούνια, προκειμένου να ανακαλύψει το ζητούμενο, αρκεί να πει ποιον αναζητά, για να ειδοποιηθεί ο αντίστοιχος ένοικος. Το talk2enter, όπως ονομάζεται το συγκεκριμένο προϊόν, μπορεί να διασυνδεθεί με οθόνη, ώστε να επιτρέπει στους επισκέπτες να προβάλλουν πληροφορίες σχετικές με το άτομο ή την εταιρεία που θέλουν να επισκεφθούν, ενώ διαθέτει δυνατότητα πολυγλωσσικής υποστήριξης.
Αλλη μια καινοτομία της ENTRANET είναι το σύστημα φωνητικού ελέγχου του «έξυπνου» σπιτιού, housemate. Ο χρήστης μπορεί να δώσει φωνητικά εντολή για να ανοίξει ή να κλείσει η τηλεόραση, το κλιματιστικό, η θέρμανση κ.λπ., ενώ έχει και δυνατότητα σύνδεσης με GSM τηλεφωνία, ώστε να επιτρέπεται η απομακρυσμένη διαχείριση μέσω τηλεφώνου ή Διαδικτύου.

ΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗ ΡΕΥΜΑΤΙΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ


ΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗ ΡΕΥΜΑΤΙΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ

Μελετώντας το ανοσοποιητικό

Το μυστήριο της προέλευσης και της αντιμετώπισης των φλεγμονωδών ρευματικών νοσημάτων απασχολεί έντονα την ελληνική επιστημονική κοινότητα. Το Εργαστήριο Αυτοανοσίας και Φλεγμονής, σε συνεργασία με τη Ρευματολογική Κλινική του Τμήματος Ιατρικής του Πανεπιστημίου Κρήτης, συνεχίζει την έρευνά του, εστιάζοντας κυρίως στον συστηματικό ερυθηματώδη λύκο, τη ρευματοειδή αρθρίτιδα και τα αυτοφλεγμονώδη νοσήματα, όπως ο οικογενής μεσογειακός πυρετός και η νόσος Αδαμαντιάδη-Behcet.
Τα φλεγμονώδη νοσήματα απαντούν συνολικά στο 1-2% των ενηλίκων και προσβάλλουν δέρμα, αρθρώσεις, αλλά και εσωτερικά όργανα του ανθρώπου, όπως οι νεφροί, οι πνεύμονες, το νευρικό σύστημα και άλλα. Στα νοσήματα αυτά δημιουργείται φλεγμονή, εξαιτίας της αντίδρασης του ανοσοποιητικού συστήματος απέναντι σε συστατικά (αντιγόνα) του «εαυτού» του (αυτοάνοσα νοσήματα) ή σε άγνωστα μη λοιμώδη αίτια (αυτοφλεγμονώδη νοσήματα).
Λύκος
Με τη χρήση ζωικών πειραματικών προτύπων, αλλά και ανθρώπινων κυττάρων και ιστών, η ερευνητική ομάδα, με επικεφαλής τον καθηγητή Ρευματολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, Δημήτρη Μπούμπα, και σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Dana-Farber του Πανεπιστημίου Harvard των ΗΠΑ, ασχολήθηκε με τον συστηματικό ερυθηματώδη λύκο, μελετώντας την έκφραση μιας ειδικής κατηγορίας γονιδίων που κωδικοποιούν ρυθμιστικά μόρια RNA (micro-RNA). Αυτά τα μικρομόρια έχουν τη δυνατότητα να ελέγχουν πολλά γονίδια-«στόχους» και να παίζουν σημαντικό ρόλο στη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.
Ανάλυση στους συγκεκριμένους ασθενείς κατέδειξε ότι το microRNA-21 ήταν αυξημένο και το επίπεδό του σχετιζόταν με τη σοβαρότητα και το κατά πόσον είναι ενεργή η νόσος. Το microRNA-21 λειτουργούσε κατασταλτικά στην πρωτεΐνη PDCD-4 και συνέβαλλε έτσι στον αυξημένο πολλαπλασιασμό και την παραγωγή κυτταροκινών των Τ-λεμφοκυττάρων που παρατηρούνται σε ασθενείς με αυτό το νόσημα.
Νόσος Behcet
Ο Γεώργιος Μπερτσιάς, λέκτορας Ρευματολογίας-Κλινικής Ανοσολογίας του Εργαστηρίου Αυτοανοσίας και Φλεγμονής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Ανθρώπινης Γονιδιωματικής των Εθνικών Ιδρυμάτων Ερευνών των ΗΠΑ, μελετά τη νόσο Αδαμαντιάδη-Behcet. Η νόσος αυτή χαρακτηρίζεται από υποτροπιάζουσες φλεγμονές σε όργανα, όπως οι βλεννογόνοι του στόματος και των γεννητικών οργάνων, το δέρμα, τα μάτια και τα αγγεία.
Επειτα από ανάλυση ολόκληρου του γονιδιώματος σε ασθενείς με τη νόσο, βρέθηκαν νέα γονίδια που συμβάλλουν στην παθογένεια, όπως το CCR-1 (υποδοχέας χημειοκινών των μονοκυττάρων), το STAT-4 (απόκριση στην ιντερφερόνη) και το KLRC-4 (υποδοχέας κυττάρων-«φυσικών φονιάδων» του ανοσοποιητικού συστήματος). Μια αλλαγή στην αλληλουχία των νουκλεοτιδίων του γονιδίου CCR-1 σχετίστηκε με μειωμένη κινητικότητα των μονοκυττάρων, ενισχύοντας την υπόθεση ότι η μειωμένη αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος σε λοιμώξεις πιθανώς να σχετίζεται με την ανάπτυξη της νόσου.
Αρθρίτιδα
Η ομάδα που ασχολείται με την παθογένεια της ρευματοειδούς αρθρίτιδας, με επικεφαλής τον Πρόδρομο Σιδηρόπουλο, επίκουρο καθηγητή Ρευματολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Karolisnka της Σουηδίας, ανέδειξε ότι το σύστημα της πρωτεΐνης PD-1, η οποία συμμετέχει στη δημιουργία φλεγμονής, όταν απουσιάζει, εντείνει τη νόσο, ενώ η ενεργοποίησή της την ελαττώνει, όπως και τη φλεγμονή στις αρθρώσεις, σύμφωνα με πειράματα σε ποντίκια.

ΑΝΩΔΥΝΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΕΓΚΑΥΜΑΤΩΝ & ΕΛΚΩΝ


Ανώδυνη θεραπεία εγκαυμάτων και ελκών

Η ηλεκτροδιέγερση γίνεται ασύρματα, χωρίς τη χρήση ηλεκτροδίων και άρα χωρίς την πιθανότητα μόλυνσης και πόνου, και η ένταση του ρεύματος που χρησιμοποιείται είναι αρκετά μικρότερη
Κατακλίσεις, εγκαύματα, τραύματα και χρόνια έλκη μπορούν πλέον να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά και κυρίως ανώδυνα, χάρη στη συσκευή Wetling που κατασκευάστηκε στη Δανία και δοκιμάζεται κλινικά το τελευταίο χρονικό διάστημα από το Εργαστήριο Μοριακής Βιολογίας και Ανοσολογίας του Τμήματος Φαρμακευτικής του Πανεπιστημίου Πατρών, με επικεφαλής τον Κωνσταντίνο Πουλά, επίκουρο καθηγητή, σε συνεργασία με κλινικές και ιδιώτες γιατρούς.
Μέχρι σήμερα, η αντιμετώπιση τέτοιου είδους περιστατικών γινόταν με διάφορες θεραπείες, ακόμα και χειρουργικά. Μεταξύ άλλων, και η ηλεκτροδιέγερση επαφής, κατά την οποία περιμετρικά του έλκους τοποθετούνταν ηλεκτρόδια, μέσω των οποίων διοχετευόταν ρεύμα μικρής έντασης στον ιστό, επιτυγχάνοντας την επούλωσή του. Δυστυχώς, όμως, η μέθοδος αυτή παρουσίαζε αρκετά προβλήματα στην εφαρμογή της, καθώς υπήρχε αυξημένη πιθανότητα μόλυνσης από τα ηλεκτρόδια επαφής, ενώ ήταν και ιδιαίτερα επώδυνη. Γι' αυτό και η μέθοδος αυτή δεν είχε τύχει ευρείας αποδοχής.
Καινοτομία
Η καινοτόμος συσκευή Wetling στηρίζεται στην ίδια λογική, όμως χρησιμοποιεί διαφορετικό τρόπο εφαρμογής. Η ηλεκτροδιέγερση στην περιοχή του έλκους αφ' ενός γίνεται ασύρματα, χωρίς τη χρήση ηλεκτροδίων και άρα χωρίς την πιθανότητα μόλυνσης και πόνου, και αφ' ετέρου η ένταση του ρεύματος που χρησιμοποιείται είναι αρκετά μικρότερη (1,5-4,0 μΑ). Προκειμένου να παραγάγει το «ασύρματο» ρεύμα, η συσκευή αξιοποιεί στοιχεία του ατμοσφαιρικού αέρα, όπως οξυγόνο και άζωτο και δημιουργεί φορτισμένα ιόντα απ' αυτά. Τα ιόντα κατευθύνονται προς τον ιστό του έλκους μεταδίδοντας το φορτίο τους.
Σε κάποιο υγιές σημείο του σώματος, συνήθως στον καρπό του ασθενούς τοποθετείται ένα εύκαμπτο περικάρπιο από μονωτικό υλικό, επενδεδυμένο εσωτερικά από αγώγιμο υλικό, ώστε να κλείνει το κύκλωμα. Τα ηλεκτρικά φορτία που μεταδίδουν τα ιόντα αέρος, δημιουργούν με τον τρόπο αυτό ηλεκτρική ροή.
Ταχύτερη ίαση
Καθώς το δέρμα συνιστά ένα ηλεκτρικό πεδίο, που η συνέχειά του διακόπτεται από το έλκος ή το τραύμα, η ασύρματη μικροηλεκτροδιέγερση αποκαθιστά το ρεύμα στην επίμαχη περιοχή και επιφέρει ταχύτερη ίαση. Από την ηλεκτροδιέγερση επηρεάζεται μια σειρά από κυτταρικά στοιχεία, τα οποία μεταναστεύουν στον ελκώδη ιστό, αυξάνοντας την παραγωγή αναπλαστικών ουσιών και προάγοντας τη διαδικασία της επούλωσης.

Δευτέρα 4 Μαρτίου 2013

Η ΚΑΛΗ ΥΓΕΙΑ ΞΕΚΙΝΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΡΑ


ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ ΔΕΙΧΝΕΙ ΤΗ ΣΧΕΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΗΘΕΙΩΝ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ ΜΕ ΤΙΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ

Η καλή υγεία ξεκινά από τη... μήτρα

Το μυστικό για την καλή υγεία και τη φυσιολογική ανάπτυξη ενός παιδιού φαίνεται ότι κρύβεται στη διατροφή, τις καθημερινές συνήθειες, την ψυχική υγεία και το περιβάλλον, στο οποίο ζει η μητέρα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης της, αλλά και τους πρώτους μήνες της ζωής του.
Αυτό κατέδειξε η πρώτη μελέτη μητέρας - παιδιού που πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα, με την ονομασία ΡΕΑ, από τον τομέα Κοινωνικής Ιατρικής του Πανεπιστημίου Κρήτης, με επικεφαλής τον Μανώλη Κογεβίνα, καθηγητή στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας, και τη Λήδα Χατζή, λέκτορα Επιδημιολογίας - Διατροφής.
Στην έρευνα συμμετείχαν 1.500 έγκυοι από το Νομό Ηρακλείου, που γέννησαν μεταξύ Φεβρουαρίου 2007 και Φεβρουαρίου 2008. Οι επιστήμονες τις παρακολούθησαν στενά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αλλά και για κάποιο διάστημα μετά τη γέννα τους, ενώ τα παιδιά τους εξακολουθούν να παρακολουθούνται έως σήμερα. Διαπιστώθηκε, λοιπόν, ότι η περίφημη μεσογειακή διατροφή μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο γέννησης ενός λιποβαρούς νεογνού, ειδικά στην περίπτωση που η έγκυος καπνίζει. Στην Ελλάδα, η κατανάλωση φρούτων είναι η μεγαλύτερη (407 γρ./ημέρα), σε σχέση με την κατανάλωση φρούτων από τις εγκύους σε Αγγλία, Δανία και Ολλανδία, που είναι η μικρότερη (250 γρ./ημέρα).
Πρόληψη
Το ενδεχόμενο πρόωρου τοκετού απομακρύνεται κατά 31%, όταν η έγκυος κατά την αρχή και τη μέση της εγκυμοσύνης της προσλαμβάνει υψηλή ημερήσια ποσότητα συμπληρώματος φυλλικού οξέως (έως 5 mg/ημέρα). Με τον ίδιο τρόπο, απομακρύνεται κατά 60% το ενδεχόμενο να γεννηθεί ένα μωρό με χαμηλό βάρος, ενώ αυξάνονται οι πιθανότητες για υψηλότερους δείκτες αντίληψης και λεκτικής επικοινωνίας στα παιδιά ηλικίας 18 μηνών. Αντιθέτως, διπλάσιο κίνδυνο για μειωμένη εμβρυϊκή ανάπτυξη μπορεί να προκαλέσει η υπερβολική χρήση συμπληρωμάτων σιδήρου (άνω των 100mg/ημέρα).
Εγκυοι με μεταβολικό σύνδρομο (παχυσαρκία, υψηλή αρτηριακή πίεση, παθολογική ανοχή γλυκόζης, δυσλιπιδαιμία) έχουν τριπλάσιες πιθανότητες αποβολής στην αρχή της εγκυμοσύνης. Προϋπάρχουσες διαταραχές στη λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα (αυξημένη TSH) και τα θετικά αντι-θυρεοειδικά αντισώματα μπορούν να προκαλέσουν τετραπλάσιο κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτη κύησης και τριπλάσιο κίνδυνο γέννησης ενός λιποβαρούς βρέφους.
Κάπνισμα - ύπνος
Το 36% των εγκύων που έλαβαν μέρος στην έρευνα ήταν καπνίστριες για κάποιο διάστημα της εγκυμοσύνης τους, ενώ το 94% ήταν παθητικές καπνίστριες, σε αντίθεση με την υπόλοιπη Ευρώπη, όπου οι καπνίστριες κατά την εγκυμοσύνη είναι λιγότερες. Οπως διαπιστώθηκε, οι έγκυοι που καπνίζουν έχουν περίπου τρεις φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να γεννήσουν παιδιά με μειωμένο βάρος, μήκος και περίμετρο κεφαλιού. Ωστόσο, οι κίνδυνοι αυτοί σχεδόν εξαλείφονται, αν διακόψουν το κάπνισμα στην αρχή της εγκυμοσύνης.
Ο ελλιπής ύπνος (λιγότερο από 5 ώρες/ημέρα) κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης φαίνεται ότι παίζει καταλυτικό ρόλο στην εξέλιξή της, καθώς σχετίστηκε με αυξημένο κίνδυνο κατά 70% για πρόωρο τοκετό. Οσο για το έντονο ροχαλητό, προκαλεί διπλάσιο κίνδυνο για μειωμένη ανάπτυξη του εμβρύου.
Κακή διατροφή
Από τη συνεργασία και τη σύγκριση της μελέτης ΡΕΑ με αντίστοιχες που πραγματοποιήθηκαν στη Δανία, την Αγγλία, τη Νορβηγία και την Ισπανία, προέκυψε ότι η αυξημένη κατανάλωση τροφίμων στα οποία έχει σχηματιστεί ακρυλαμίδιο, λόγω του ότι τηγανίζονται ή ψήνονται σε φούρνο με υψηλή θερμοκρασία, όπως τα τσιπς, οι τηγανητές πατάτες, τα κράκερ και γενικά τρόφιμα πλούσια σε υδατάνθρακες, μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ανάπτυξη του εμβρύου και να μειώσει το βάρος γέννησής του κατά 132 γραμμάρια και την περίμετρο του κεφαλιού του κατά 33 εκατοστά. Τα υψηλότερα ποσοστά ακρυλαμιδίου ανιχνεύτηκαν σε εγκύους στην Αγγλία, ενώ στην Ελλάδα ήταν από τα πιο χαμηλά.
Ανησυχητικά στοιχεία για το ρόλο των διοξινών προέκυψαν από τη συγκριτική μελέτη Ηρακλείου-Βαρκελώνης: Οι έγκυοι με αυξημένα ποσοστά διοξινών στο αίμα τους ενδέχεται να αποκτήσουν παιδί με αναπτυξιακές δυσκολίες. Οι αυξημένες διοξίνες στο αίμα προέρχονται από τη μόλυνση του περιβάλλοντος και μεταφέρονται στον άνθρωπο μέσω των τροφίμων υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, όπως το κρέας, το ψάρι και τα γαλακτοκομικά. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, οι διοξίνες περνούν από τη μητέρα στο παιδί μέσω του πλακούντα και στη συνέχεια μεταφέρονται μέσω του θηλασμού.
Οσον αφορά τον θηλασμό γενικότερα, τα επίπεδα στον πληθυσμό της ελληνικής μελέτης ήταν αρκετά χαμηλά σε σχέση με άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Συγκεκριμένα, το 20% των μητέρων δεν θήλασε ποτέ, ενώ το 40% σταμάτησε να θηλάζει στους δύο μήνες. Στον έκτο μήνα, μόνο το 20% των γυναικών συνέχιζε πλέον τον θηλασμό. Συγκριτικά, αναφέρεται ότι στη Νορβηγία το 99% των γυναικών θηλάζει μέχρι τον 11ο μήνα.
Ψυχική υγεία
Αντίστοιχα με τη σωματική, σπουδαίο ρόλο στην εγκυμοσύνη και τη λοχεία παίζει και η ψυχική υγεία. Το άγχος και ο αυξημένος νευρωτισμός της μητέρας αυξάνουν τον κίνδυνο ελαττωμένης εμβρυϊκής ανάπτυξης. Τα συμπτώματα κατάθλιψης, τόσο κατά τη διάρκεια της κύησης όσο και μετά τον τοκετό, βρέθηκε ότι σχετίζονται με τη μειωμένη γνωσιακή ανάπτυξη σε παιδιά ηλικίας 18 μηνών.
Το ποσοστό της επιλόχειας κατάθλιψης στις γυναίκες που έλαβαν μέρος στη μελέτη ΡΕΑ ήταν 14%. Διαπιστώθηκε ότι εκείνες που ακολουθούσαν υγιεινή διατροφή, με υψηλή κατανάλωση σε λαχανικά, φρούτα, όσπρια, γαλακτοκομικά προϊόντα, ξηρούς καρπούς, ψάρι και ελαιόλαδο, είχαν 50% λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν επιλόχεια κατάθλιψη.
Σημαντικός παράγοντας για την ομαλή ψυχοκινητική ανάπτυξη των παιδιών στην ηλικία των 18 μηνών φαίνεται ότι είναι το κοινωνικό περιβάλλον στο οποίο μεγαλώνουν. Τα παιδιά των εργαζόμενων μητέρων, καθώς και εκείνων με υψηλό μορφωτικό επίπεδο είχαν καλύτερες επιδόσεις στη γνωσιακή ανάπτυξη, στην κατανόηση και την έκφραση της γλώσσας και παρουσίαζαν αξιόλογη λεπτή κινητικότητα. Τέλος, διαπιστώθηκε ότι τα πρώτα παιδιά μιας οικογένειας έχουν μεγαλύτερες ικανότητες αντίληψης σε σύγκριση με τα παιδιά που έχουν μεγαλύτερα αδέλφια.